In Rusland de officiële start van de feestdagen. Op oudejaarsavond worden de flessen champagne en vodka bovengehaald. Vrienden en families dansen, verzamelen op straat en bezoeken elkaar, een 10-daags feest met op 7 januari Kerstmis (Russisch Orthodoxe religie).
In de vrijwilligersflat hielden we een eetfestijn in de vooravond. Braga en ik vierden de overgang in de flat van Russische vrienden, we keken naar de speech van president Medvedev en we namen een kijkje op het grote Kubichev plein in Samara waar groot een klein verzamelde om te drinken en te dansen in de sneeuw bij –18°.
Op 13 januari vieren de Russen Oud Nieuwjaar, volgens de Julian kalender die 13 dagen verschilt met de huidige.
Ufa.
Een vriendin van Braga nodigde ons uit voor een familiebezoek in haar geboortestad Ufa, de eerstvolgende stad voorbij Samara, op de grens met Siberië. Omdat de treinrit slechts 9 uren duurt (zo’n 500km) kozen we voor de goedkoopste plaatsen, nl. zitplaatsen. Hebben we ons dat beklaagd…
De 2 volle dagen die we in Ufa doorbrachten, maakten dit helemaal goed. We werden oververwend met typische huisgemaakte gerechten van Elza’s mama, die geen ‘nee dank u’ als antwoord neemt. Tijdens de bezoeken aan Elza’s babushka en nonkels was ik erg geraakt door de familieverhalen. Ze waren allen zo blij om voor het eerst 2 buitenlanders te mogen verwelkomen, en dat werd gevierd met … eten en drinken. Ik proefde voor het eerst in mijn leven paardenmelk, wordt in de streek aanzien als een wonderdrankje maar smaakt verschrikkelijk. De babushka vertelde o.a. over haar moeder die alleen met 21 kinderen met paard en kar naar Oezbekistan trok tijdens de oorlog. Zij zelf vluchtte tijdens haar jeugd naar Ufa om haar te verstoppen voor een toekomstige kandidaat-echtgenoot. Ook de manier waarop Elza’s vader stierf, toont hoe machteloos men stond/staat tegenover het Russische regime: op een gewone avond valt haar vader in slaap, even later krijgen ze hem niet wakker. Haar moeder stuurt Elza de straat op om te telefoneren naar de hulpdiensten (tijdens de SSSR-periode beschikten de meeste families niet over een telefoon). Die geloven haar niet en denken dat het om een kindergrap gaat. Na 45 minuten wachten, belt Elza een 2e keer. Na 2 uren arriveren de hulpdiensten, constateren de dood van haar vader en vertrekken al na 5 minuten want er valt niets aan te doen…
Ook de dag van vandaag ben ik dikwijls geschokt door situaties als deze in Samara. Bijvoorbeeld enkele maanden geleden ben ik samen met een Russische vriendin op weg naar huis. Aan de straatkant ligt een man en we zien onmiddellijk dat er meer aan de hand is dan een zatlap die zijn roes ligt uit te slapen. Het vreemde is dat het verkeer rondom zijn gewone gangetje gaat, niemand die blijft stilstaan of zich ontfermt. We bellen de hulpdiensten en krijgen als antwoord dat ze reeds op de hoogte zijn van deze man, maar hij is dood en dus kunnen zij niets doen.
Hoewel ik al helemaal vertrouwt ben geraakt aan Samara, herinner ik me nog goed de chock van de eerste dagen hier. Je ziet al die oude vrouwtjes van ’s morgens tot ’s avonds hun dagen slijten door langs de straatkant noten of bloemen te verkopen om te overleven. Ze zitten er tijdens de zomer elke dag bij een hitte van 32° en ze zitten er nu nog steeds, met dierenmantels ondergesneeuwd bij –20°. Soms vraag ik me af of ze wel naar huis gaan ’s nachts…
paardenmelk
moskee
ballet Assepoester
de babushka
de mama
de nonkel
